Orta Yaş Krizi Nedir?

Orta yaş krizi nedir dendiğinde bir Hollywood etkisi olarak belki sizlerin de aklına birçok kişi gibi orta yaşlı bir adamın Ferrari’siyle otobanda hız yaparken ufuklara attığı bakışlar gelecektir. Çok sayıda insan 40’lı ve 50’li yaşlarda çeşitli nedenlerden dolayı stres yaşasa da, bu sorunlarla uğraşan birçok kişinin Ferrari’sini alıp sürat yapan adam gibi sorumsuz ve riskli hareketler yapmak gibi klişelere başvurmadığını görürüz.

Yazının ilerleyen bölümlerinde de görüşlerine yer vereceğimiz Amerika’nın Seattle şehrinde yer alan UW Medical Center Psikiyatri Bölümü görevlisi Dr. Tuesday Burns, “Ancak orta yaş bunalımı nedir denince akla gelen bu Ferrari’li istisnai düşünce çoğu zaman erkekteki ve kadındaki sıkıntıları bizlere tam olarak yansıtamamaktadır” diyor.

Peki son dönemde çok sık duyduğumuz bu orta yaş krizi nedir? Orta yaş krizi belirtileri nelerdir ve siz de bu belirtileri taşıyor musunuz?

Orta Yaş Krizi Nedir?

Aslında bu sorunun cevabı sorduğunuz kişiye göre değişebilmektedir. Orta yaş krizi terimi ilk olarak Kanadalı psikoanalist Elliot Jacques tarafından 1965 yılında ortaya atılmıştır. O günden bu yana gerek medyanın, gerekse bilim dünyasındaki araştırmacıların ve hekimlerin ilgi odağı olmuş ve telaffuzu popülerleşmiştir.

O tarihten bu yana orta yaş krizi nedir sorusunun yanıtını arayan araştırmalar da tarihsel olarak toplumun çok küçük bir kesimi üzerinde, üniversite öğrenimi görmüş beyaz erkekler üzerinde yapılmıştır.

Yapılan bu araştırma verilerinin sonucu olarak da orta yaş bunalımı nedir sorusunun cevabı kişinin ölümlü olduğu gerçeğini kavradığı, kariyerinde hedeflediği amaçlara ulaşamaması ve bununla ilgili memnuniyetsizlik hali olarak verilebilmiştir.

Neyse ki ilerleyen zamanlarda yapılan ve nihayet kadınlar, daha farklı gelir düzeyindeki ve farklı renkteki insanlar hakkında verileri de içeren daha yeni araştırmalar* ise bu sorunları salt orta yaş krizi nedir sorusundan ve teriminden uzaklaştırmıştır. Bilim insanları bu tarz bunalımların yaş faktörüne ek olarak biyolojik, sosyal ve psikolojik etkileri üzerinde de durmaya başlamışlardır.

Dr. Burns orta yaş krizi ile ilgili; “Bu dönemler kriz olarak adlandırılsın veya adlandırılmasın, birçok insan 40’lı ve 50’li yaşlarında yaşamlarına ve seçimlerine bağlı olarak büyük geçişler yaşayabilir” şeklinde konuşuyor.

Kısacası bilim dünyası orta yaş bunalımı ve orta yaş krizi hakkında hala tartışmaya devam etse de, şimdilik bu sorunun cevabı orta yaş krizi bu dönemlere bağlı stres faktörünün neden olduğu zihinsel veya psikolojik sağlık sorunlarıdır diyebiliriz.

Orta Yaş Stres Faktörleri

İnsanlar 35’li yaşların ardından geldikleri orta yaş sürecine ulaşana kadar; genlerine, deneyimlerine, sosyoekonomik faktörlerine, ırklarına ve cinsiyetlerine bağlı olarak çeşitli stres unsurlarıyla karşı karşıya kalırlar.

İnsanlar orta yaşları boyunca genlerine, deneyimlerine, sosyoekonomik durumlarına, ırklarına ve cinsiyetlerine bağlı olarak çeşitli farklı stresörlerle karşı karşıya kalırlar.

UW School of Nursing araştırmacıları tarafından yapılan bir araştırmaya göre, çoğu orta yaşlı kadın; biyolojik, psikolojik ve sosyal değişim ve geçişlerinin yarattığı etkilerden kaynaklanan stres yaşamaktadır. Araştırma grubundan Nancy Woods, “Bulgularımıza göre erkeklerdeki orta yaş krizinin belirtileri ise kadınlara göre çok büyük farklılık göstermektedir” diyor.

Woods, “Kadınlarla yaptığımız görüşmelerde son 15 yılda yaşadıkları strese dair çeşitli nedenler saydıklarını tespit ettik. Kadınlar maddi, manevi ve sosyal etkilerin yanında erkeklerden farklı olarak menopoz gibi hormonel değişiklikler de yaşadıkları için stres seviyelerini artıracak birçok nedene sahiptirler” diyor.

Orta Yaş Krizi Belirtileri

Stres her zaman yıpratıcı bir faktör olsa da orta yaş krizi ile birlikte ortaya çıkabilen ekstra stres, 40’lı ve 50’li yaşlarında çok daha fazla yıpratıcı olabilmektedir. Nancy Woods’a göre, “Özellikle kadınların orta yaş döneminde yaşadığı stres tam bir fırtına gibi”.

Orta yaş bunalımı belirtileri de tıpkı stres faktörleri ve bu krizin ta kendisinde olduğu gibi çeşitli farklılıklar gösterebilir. Fakat;

Orta yaş krizinin yaygın belirtileri arasındadır.

Orta Yaş Krizi ile Nasıl Baş Edilir?

Orta yaş krizi nasıl geçer demeden önce orta yaş krizinin altında yatan ana sebep veya sebepleri bulmak gerekmektedir. Ve elbette ki tıbbi bir konuda almanız gereken destek ve yardım da bu alanlarda uzmanlaşmış hekimler tarafından alınmalıdır.

Yaşınız cinsiyetiniz ve inanışlarınız ne olursa olsun orta yaş krizi belirtileri taşıdığınıza veya bu sorunla boğuştuğunuza inanıyorsanız, ilk olarak doktorunuza görünmelisiniz.

Zira doktorunuz potansiyel herhangi bir hastalığı erkenden anlamak ve önlemek için fiziksel bir muayene yapabilir. Ek olarak doktorunuz zihinsel sağlığı değerlendirebilir ve menopoz döneminde iseniz bu konuyla ilgili hormon kontrollerini ve gerekli destekleri sağlayabilir.

Sanılanın aksine daha çok kadınlarda görüldüğü düşünülen orta yaş bunalımı kadın erkek fark etmeksizin fiziksel ya da zihinsel ciddi bir sağlık sorununun sonucu olabilir ve en doğru yardım hekimler tarafından verilmektedir.

Fiziksel ve zihinsel durum analizi her zaman çok önemlidir. Orta yaş krizi günümüzde her ne kadar yaygın bir sorun olsa dahi 40’lı yaşlara girdiğinizde orta yaş krizi ile ilgili problemler yaşamaya mahkum değilsiniz.