Metabolizma Nasıl Hızlandırılır?
Metabolizma kelimesi aslında vücudunuzun hayatta kalması ve işlevselliğini koruyabilmesi için gerçekleşen kimyasal reaksiyonların tümünü ifade etmektedir. Fakat bu kelimeyi günümüzde daha çok metabolizma hızı, metabolizma nasıl hızlandırılır ve yakılan kalori miktarındaki belirleyicilik terimleriyle kullanmaktayız.
Tıpkı vücudumuzdaki tüm yapılar ve organlar gibi metabolizmamızın hızının ve gücünün artmasını isteriz. Metabolizma konusunda genetik faktörler de söz sahibi olsa bile metabolizma hızlandırıcı davranışlarla siz de vücudunuzun fonksiyonelliğine katkıda bulunabilirsiniz.
Metabolizma Hızlandırma Yolları (Metabolizma Nasıl Hızlandırılır)
Metabolizma hızlandıran faktörler genellikle doğru beslenme yoluyla elde edilen kazanımlar olmaktadır. Örneğin beslenmenin ta kendisi bile metabolizmanızın birkaç saat boyunca hızlanmasını sağlayabilir.
Besinler tüketilirken, sindirilirken ve vücut tarafından emilirken ortaya besinlerin termik etkisi metabolizmanızın hızlanmasına katkı sağlayabilmektedir. Yale Üniversitesi bilim insanları tarafından yapılan araştırmalara göre en çok termik etki yaratan besinlerin protein içeren besinler olduğu ortaya konmuştur. Yani sizi tok hissettiren proteinler gereğinden fazla yemek yemenizi engellerken, aynı zamanda metabolizma hızınızın artmasına da yardımcı olabilmektedir.
Yaşam kaynağımız su da aynı şekilde metabolik değerlerimizin iyileştirilmesine yardımcı olabilmektedir. Gazlı ve şekerli içecekler yerine su içmek kilo vermeniz için size destek olurken PubMed Central’da yayımlanan bir araştırmaya göre metabolizmanızın bir süreliğine de olsa hızlanmasını sağlayabilmekte. Araştırmalara göre yalnızca yarım litre su içmek dahi dinlenik metabolizma değerinizin 1 saat boyunca yüzde 10 ila 30 arasında artmasına katkı sağlayabilir.
Spor Yaparak Metabolizma Hızlandırma
Bilindiği üzere kaslarınızın metabolik olarak yağlarınızdan daha aktif roller üstlenirler. Haliyle kas kütlenizi artırmak da metabolizmanızın hızlanmasına katkı sağlayabilir. Yani hayatınıza egzersizler dahil ettiğinizde dinlenirken bile daha fazla kalori yakabilirsiniz.
Basitçe yürümek bile metabolizmanızı ateşlemeye yetebilirken, ağırlık çalışmak ve yüksek yoğunluklu interval antrenmanlar (high intensity interval training) yapmak da kas kütlenizin artmasına ve aynı doğrultuda metabolizmanızın hareketlenmesine katkı sağlayacaktır.
Antrenmanların kas kütlenizi artırırken aynı zamanda yağ oranınızın azalmasına da yardımcı olması metabolizma hızınızı olumlu yönde etkileyecek olan diğer unsurdur. Avustralya’daki New South Wales Üniversitesi araştırmacıları tarafından yapılan bir deneyde 12 hafta boyunca yüksek yoğunluklu interval antrenman yapan genç erkeklerin bu sürenin sonunda 2 kg yağ yaktığını ve bel çevresindeki yağlanmalarını yüzde 17 oranında azalttıkları görülmüştür.
Metabolizma Hızlandırıcı Çay
Bu noktada aslında tamamen yeşil çay ve siyah çaydan bahsedebiliriz. Çünkü yapılan araştırmalar neredeyse hepimizin evlerinde olan yeşil ve siyah çayların metabolizmamızı hızlandırabildiğini ortaya koyuyor. Tabi çayların yanına sade kahveyi de ilave edebiliriz.
Düşük kalori değerleriyle dikkat çeken çaylardan özellikle yeşil çay, vücudunuzda tepolanmış yağların bir kısmını serbest yağ asitlerine dönüştürerek yağ yakımınızı yüzde 10 ila 17 oranında artırabiliyor (kaynak: Birmingham Üniversitesi bilim insanları). Bazı araştırmalar ise bitki çaylarının metabolizmaya olan etkisinin az ya da belirli kişilere has olduğunu ortaya koyabilmişken, günlük hayatımızda çay ve kahveye de yer vermek kötü bir karar olmayacaktır.
Özellikle kahvede yer alan kafeinin de tıpkı yeşil çay gibi metabolizma hızlandırıcı şeyler arasında olduğunu söyleyebiliriz. PubMed Central’de yayımlanan bir araştırmaya göre kahvdeki kafein metabolizmayı yüzde 3 ila 11 oranlarında hızlandırabiliyor ve yağ yakımına destek olabiliyor.
Metabolizma Hızı Hesaplama & Bazal Metabolizma Hesaplama
Metabolizmadan bu kadar bahsetmişken metabolizmanızın hızının ne durumda olduğunu nasıl öğreneceğinize ve metabolizma hızı hesaplama konusundaki diğer detaylara değinmezsek olmaz. Metabolizma hızınızı en iyi ölçecek kişi elbette ki alanında uzman hekimlerdir. Bu sebeple doktorunuza danışarak bazal metabolizma hızınıza dair en doğru bilgiyi kendisinden alabilirsiniz.
Fakat metabolizma hızınızı yaklaşık olarak hesaplamanın yolları da var. Kilo vermek adına kalori açığı oluşturmak isteyen kişilerin bilmesi önemli bir gereklilik olan Bazal Metabolizma Hızınızı yaklaşık olarak hesaplayan bazı siteler mevcuttur.
Bazal metabolizma hızı vücudunuzun herhangi bir faaliyet göstermediği durağan anlarda harcanan kalorilerin miktarını belirler. Bazal metabolizma hızınızı hesaplamak için tıklayınız.
Bazal metabolizma hesaplama işleminden sonra kilo alma ya da kilo verme konusunda sizin için en uygun beslenme programı için alanında uzman bir diyetisyen hekimden yardım almanız en sağlıklı yol olacaktır. Metabolizma nasıl hızlandırılır ve bazal metabolizma nasıl hesaplanır sorularının yanıtını da bu şekilde vermiş olalım.